Πατέρας και παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Ασημίνα Τσιμπιδάκη, Διδάσκουσα Π.Δ. 407/80 Ειδικής Αγωγής στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Αναστασία Τσαμπαρλή, Επίκουρη Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Η παρούσα μελέτη εξετάζει τις σκιαγραφήσεις των πατέρων παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες για τον πατρικό τους ρόλο και τα παιδιά τους, και αντίστοιχα τις σκιαγραφήσεις των αδελφών για την πατρική φιγούρα. Το δείγμα της έρευνας αποτελούν 30 πατέρες σε οικογένειες παιδιών με ειδικές ανάγκες και 57 παιδιά, συνολικά 87 άτομα. Όλοι οι συμμετέχοντες είναι μόνιμοι κάτοικοι της νήσου Ρόδου και ανήκουν στη μεσαία κοινωνωνικο-οικονομική τάξη. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν ημι-δομημένες συνεντεύξεις και προβολικές δοκιμασίες (CAT, TAT και το σχέδιο της οικογένειας). Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης αναδεικνύουν ότι οι οικογένειες με ένα παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες εμφανίζουν έναν ιδιαίτερο αστερισμό πατρότητας, στον οποίο επικρατούν αντιθετικές αναπαραστάσεις για τα παιδιά της οικογένειας. Η εικόνα που έχουν οι πατέρες για το παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες είναι κυρίως αρνητική και εκδηλώνουν απαισιοδοξία ως προς την εξέλιξη του παιδιού και στην πίστη για αποκατάσταση της αναπηρίας του. Τα αδέλφια λειτουργούν ως μοχλοί ισορροπίας. Εξιδανικεύονται και οι πατέρες μπορούν πιο εύκολα να ταυτιστούν με αυτά, ενώ ταυτόχρονα έχουν υψηλότερες προσδοκίες από αυτά. Επιπλέον, οι σκιαγραφήσεις των αδελφών είναι αμυντικές. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται τον πατέρα αδιάφορο ως προς τις συναισθηματικές τους ανάγκες, αλλά και κουρασμένο λόγω της συνθήκης της αναπηρίας.

Το κείμενο είναι διαθέσιμο σε μορφή doc (170kb) εδώ.